Ana Arı Üretimi
Ana Arı Üretimi-Çiftleştirme Kutuları; Dünyanın en zengin bitki florasına sahip ülkemizin 5 Milyonu aşan koloni varlığı ile ,dünden bügüne arıcılık geleneği,organik bal ve bitki çeşitleri ile arıcılık alanında büyük bir potansiyele sahip bir ülke konumundayız.Bu potansiyeli iyi değerlendirerek,Kovan bası üretimi yükseltip,Uygun çevre sartları,damızlık kolonilerin oluşturulması ve genç ana arı ile birlikte ,Ana arı üretiminin de kontrol edilmesiyle mümkündür.
Damızlık Ana Arıların Temini
Türkiyede, tarihten günümüze devam eden değişik iklimi ve doğal ekolojisine adapte olmuş lokal eko tiplerin gen havuzu olarak çeşitliliğinin ıslah çalışmalarında kullanılabilmesi öncelikli amacımızdır. Bu itibarla Ülkemizde adaptasyon çalışması yapılmamış hiçbir arı ırkının ithalatı yapılarak, bunların damızlık olarak kullanımı sonucunda ticari maksatla ana arı üretilemez.
Yetiştiriciliğin ana konusu saf ırk veya hibrit ana arı üretimi ise; sahip olunan materyalin ismine doğru olması temel kuraldır. Bunu temin için de; yatırımcı tarafından,
Bakanlıkça belirlenecek bir Üniversiteden beyan edilen ırkın morfometrik ( bal arısı işci arılarında bacak ve kanatlardan
Ruttner’in tanımlamış olduğu karakterler ölçülerek ve ayrışım fonksiyonu analizine tabi tutularak) ve genetik yöntemler ( bal arılarında DNA parmak izi analizi ve enzim elektroforezi yöntemi kullanılarak ) ile standart ırk özelliklerine benzerliğinin bilimsel rapor ile belgelenmesi zorunludur.
Ana arı üretiminde kullanılacak damızlık ana arıların saf ırktan olması büyük önem teşkil eder.
Erkek Arı kovanı oluşturmak
Ana Arı üretiminde esas alınması gereken konulardan ,bir diğeride erkek arı kolonilerinin Oluşturulmasıdır,
Ülkemiz sartlarında ,Akdeniz sahil seridi boyunca havaların erken ısınması ile birlikte,ana arı üreticilerin ve gezginci arıcılık yapanların bu bölgelere akın ettiği görülmektedir.

Erkek arı üretimi
Ana Arı üretimi ortalama ilk aşılama zamanı Mart 15 dir bunun öncesinde yapılan aşılamalar hüsrana uğramakla beraber,O mevsımde erkek arının olmaması,ana arıların kalitesiz çıkmasına neden olmaktadır,Ana arı özelliğini ve kalitesini erkek arıdan almış olduğu sparmle kanıtlar.
O bakımdan mart ayında yapacagımız aşılama için sonbahardan erkek arı kolonileri oluşturmamız gerekmektedir.
Bahar ayında hazırlamış olduğumuz erkek arı çıtalarımızı rafa kaldırıp son bahar bakımını yaptıktan sonra ,
Erkek arı koloni vasıflarını tasıyan damızlık ana arılarımızın ortasına koyup,tarih 1 ocak dedığı zaman o kolonilerin beslenmesi ve varroa ilaçlanması gerekmektedir.

O tarihte attığımız erkek arı gözlerimiz Mart ayının Son haftasına cıkmış olması ve hava koşullarının elverişli olmasıyla beraber,
Çiftleşmeye çıkan ana arıların Yeteri düzeyde erkek spermi almasına vesile olur.
Ana arı
- Koloni : Ana arısı bulunan ve minimum10-14 bin adet işçi arısı bulunan arı ailesini
- Arılık: Kolonilerin bir arada bulunduğu mekanı,
- Banka Koloni : Ana arıların belirli bir süre tutulduğu koloniyi,
- Ruşet Kovan: 3-5 çerçeveli küçük kovanı,
- Ruşet Koloni ( Çekirdek Koloni ) : Ana arı memelerinin verildiği ve ana arıların ergin hale gelerek çiftleşmelerini sağlayan veya çiftleşmiş ana arıların bekletildiği küçük arı ailesini, (Ruşet koloniler minik ruşetler veya normal ölçülerde çerçeve alan ruşetler olabilir)
- Çiftleştirme Kutusu (Ruşet kovan) :Çekirdek koloninin muhafaza edildiği kovancığı,
- Bilimsel Rapor. Beyan edilen ırkın morfometrik ( bal arısı işci arılarında bacak ve kanatlardan Ruttner’in tanımlamış olduğu karakterler ölçülerek ve ayrışım fonksiyonu analizine tabi tutularak ) ve genetik yöntemler ( bal arılarında DNA parmak izi analizi ve enzim elektroforezi yöntemi kullanılarak ) ile standart ırk özelliklerine uygunluğunun Bakanlıkça belirlenecek bir Üniversite raporu ile belgelenmesini,
Damızlık ana arılar
- Saf Irk: Saf ırk arılar belirli bir arı ırkının tipik karakterini gösteren, birbirleri ile çiftleştiklerinde yavrular sürekli her kuşakta ana ve babanın, yani ana ve baba ırkının karakterini gösteren, en az 4 kuşak yetiştirmede hiçbir genetik değişiklik göstermeyen, izole bölgelerde döllenen veya suni tohumlama ile döllenen ana arılar ihtiva eden kolonileri,
- Saf Irk Damızlık Koloni : Kullanma melezi ve hibrit ana arı üretiminde larva almak için bulundurulan, saf ırk veya saf hat kolonileri,
- Saf Hat: Islah yöntemleri kullanılarak geliştirilmiş, genetik olarak özellikleri belirlenmiş stabil kolonileri,
- Hibrit : İki ayrı ırkın veya iki ayrı eko tipin veya iki ayrı saf hattın, veya ayrı bir ırkla değişik ırktan bir saf hattın birbirleri ile melezlenmeleri sonucu meydana gelen melezleri,
- Eko tip : Bir saf ırk bölgesinin içinde daha küçük lokal alanlarda bulunan, o bölgeye adapte olmuş saf ırkın bir alt gurubu olan ve kendi içinde çok yakın özellikler taşıyan kolonileri,
- Kullanma Melezleri: Saf bir ırkın çiftleşmemiş (bakire) ana arısının yaşanılan coğrafi bölgede bulunan lokal kolonilerin erkek arıları ile döllendirilerek üretilen ana arıları,
Larva Transferi
- Larva Transferi: Ana arı yumurtalarının çatladıktan sonra bir günlük larvaların 9mm çapındaki yapay ana arı yüksüklerine özel bir kaşıkla aktarma işlemini,
- Başlatıcı Koloni : Damızlık ana arı larvasından transfer yapıldıktan sonra, ana arı yüksüklerinin toplu olarak yerleştirildiği ve 24-48 saat süre ile bu larvaları besleyen tekniğine göre hazırlanılmış ana arısız koloniyi,
- Besleyici Koloni : Başlatıcı kolonide 1-2 gün beslenen ana arı larvalarının, ruşet kovana aktarılıncaya kadar 8-10 gün süreye kadar beslendiği koloniyi,
- Çiftleştirme Bölgesi: Döllenecek ana arıların içinde bulunduğu ruşet kovan veya çiftleştirme kutularının ve erkek arı kolonilerinin yerleştirildiği mekanı,
- İzole Bölge: Saf ırk veya hibrit ana arı üretilecek ise: sadece saf ırkın veya üretilecek hibritin baba hattını oluşturan kolonilerin bulunduğu çiftleştirme mekanı ve bu mekanın en az 15 km çevresindeki yabancı kolonilerden arındırılmış alanı,
- Ana Arı Ojesi: Yılına göre değişik renklerde kullanılan bitkisel orijinli, ana arının sırtına nokta halinde özel boyama çubuğu kullanılarak uygulanan boyayı,
- Ana Arı Numarası: Yıllara göre değişik renkte ve üzeri numaralı ve özel yapıştırıcısı vasıtasıyla ana arının sırtına yapıştırılan numaralı plakayı,
- Ana Arı Nakliye Kafesi: Ana arının nakline yarayan tercihan kokusuz, budaksız kavak vb ağaçtan veya plastikten yapılıp, kek, ana arı ve bakıcı işçi arıların konulduğu iki bölmesi bulunan üzeri tel vb. malzeme ile kaplı iki ucu dairesel şekilde delinmiş kutuyu,
- Kafes Teli: Ahşap nakliye kafesinin üzerinin kaplanmasında kullanılan lxl mm örgülü kokusuz, paslanmaz metali,
Yapay Tohumlama: Çiftleşme olgunluğuna gelmiş ana arının alet altında yaklaşık 8-10 erkek arının spermi alınarak C02 ile bayıltıldıktan sonra yeteri kadar ( yaklaşık 8mm3 ) spermin ana arıya mikroskop altında enjekte edilmesini, (spermatheaca’da depolanan spermatozoid miktarının yeteri kadar yani yaklaşık 2-6 milyon düzeyinde olmasını )
Ana arı doğal çiftleşme
- Doğal Çiftleşme: Çiftleşme olgunluğuna gelmiş ana arının kovandan dışarıya belli bir yüksekliğe çıkıp havada 8-12 erkek arıyla çiftleşip kovana dönmesini, (spermatheaca’da depolanan spermatozoid miktarının yaklaşık 4-6 milyon düzeyinde olmasını )
- Kek : Ana arı üretecek işletmelerin her türlü yayılıcı ve bulaşıcı hastalıktan özellikle de “Yavru Çürüklüğü” hastalıklarından ari olması şartı ve bunu belgelendirmeleri şartı ile; genelde muhtelif oranlarda pudra şekeri ile süzme balın karıştırılıp hamur kıvamında yoğrulmuş arı yiyeceğini,
- Kovan: TS.3409 da tanımlanan taşınabilir arı ailesi barınağını,
Temel Petek: TS 2906 da belirtilen kurallara uygun olarak, ham maddesi saf balmumu olan, mekanik olarak tekniğine göre, sterilize edilerek imal edilen levhaları, - Oğul: Çoğalma amacıyla arıların meydana getirdikleri yeni arı ailesini,
- Sezon: Arıcılıkta üretim süresi olan (mart ve ekim ayları arası) zaman dilimini
Ana arı çiftleştirme Kutuları
Ana arıları normal çerçeve boyutlarında ruşetlerde çiftleştirme için sistem kuran arıcılara sözüm yok.
Yüksek maliyete katlanabiliyorlar ise zaten başarmışlar demektir.
Ana arı çiftleştirme işlemini farklı daha küçük sistemlerde yapacağım diyenler için önerim…
Ülkemizdeki strafor çiftleştirme kutularının en iyisi İnci ana arı yetiştirme kutularıdır.
Sadece eleştirim ise yüksek edinme maliyeti ile arıcılara sunulmasıdır.
Düşük kâr marjı ve yüksek satış rakamı ile belki de aynı para kazanılır ama Türk arıcılığı kazanır.
Bir yanda bakıyorsunuz ekip olarak Türk arıcılığı için birşeyler yapmaya çalışır gibi gözükülüyor diğer yandan ise maliyet ile satış rakamı arasında çok yüksek marj ile çiftleştirme kutuları satıyorlar…
Ana arı çiftleştirme kutu çeşitleri
Hem kadro yapısına uygun boyutta hem besleme bölümlerinin uygunluğu hem kışlatılabilme şansı sunması hem de strafor dansitesi ile İnci kutular ülkemizde şu anda en iyi ana arı çiftleştirme kutusu denilebilir.
Straforun sıcak tutuşu ve bölgemizin nemli oluşu sebebiyle küçük mum güvesi konusunda yaz aylarında sorunlar yaşansa da hâlâ çiftleştirme sistemleri içerisinde en başarılı çiftleştirmeler bu kutularda gerçekleşiyor.

İlk oluşturma için değişik yöntemler elbette var ama yine en iyi yöntem 4 inci çerçevenin 1 büyük çerçeveye monte edilmesi ve güçlü kolonilere verilerek…
Hem bal hem polen hem de yavru açısından gerekli unsurlara kavuşması sağlanır.
Arı temini de yine aynı yerden çok kolaylıkla sağlanır.
Hiçbir zaman ama hiçbir zaman…
Çiftleştirme kutusunda açık yavru bitmemelidir.
Kadro zafiyeti hiç olmamalıdır.
Hiçbir zaman katı ya da sıvı besleme yapmadan bırakılamaz. Sürekli Besleme başarının en önemli şartıdır.
Çiftleştirme kutularında görülen aksaklık giderilmeden amannnn idare eder tavrı ile başarılı olunamaz.

Çerçeve küçüklüğü yanında koloninin de küçük olması sebebiyle çiftleşen ve yumurtlayan ana arıların çok kısa sürede dolduracağı gerçeği de vardır.
İşte bir çok sebepten dolayı ana arı çiftleştirme sistemleri bebek gibi bakım ister.
Bu bebek bakımından kaçınıyorsak eğer.
Daha büyük boyutlu çerçevelerden oluşan ana arı sistemleri kurulmalı ya da normal çerçeve boyutlarında ruşetler yüksek maliyete rağmen kullanılmalıdır.
Fakat unutmamak gerekir ki ana arı çiftleştirme kutusunun büyüklüğü değil nitelikli olması önemlidir.
Türkiye’de ana arı üretiminde en yaygın kullanılan iki çeşit kutu resimleri
-
Ana Arı Üretimi-Çiftleştirme Kutuları İnci ana arı kutusu -
Ana Arı Üretimi-Çiftleştirme Kutuları Standart Ana Arı Kurusu -
Ana Arı Üretimi-Çiftleştirme Kutuları Ana arı kutusu
Ana arı yetiştiriciliği için kullanılan kutuların danstisinin yüksek olması kışlatmaya uygun hale getirilecek koloniler oluşturur,90 Danstie ideal bir baskıdır.
selamunaleykum,
Ben arıcılığa yeni başladım.Ama ana arı üretimi ilgilimi çekti.Çeşitli yöntemler ve videolar izledim.Bir yerden başlamak istiyorum.Ve Ana arı üretimi için malzeme temin etmek istiyorum.Bunun için modüler çerçeveli çifleştirme kutusu (çift bölmeli)ANG arıcılık belgeselinde gördüğüm.Bu kutulara uygun çerçeve ölçülerini merak ediyorum.Aldığım kutuya uyması için.
Ayrıca 4 kovanım var bayburtta.Bal hasat sonrası ana arı üretip kışlatman için hem zaman ve kolonilerim yeterli mi?Eğer zaman olarak geç kalmamış isem ana arı üretip erken baharda kendi ana arım ile bölme işlemi ve ana arı yenileme işlemi yapmayı düşünüyorum.
Başlangıç olarak çift bölmeli 2adet çifleştirme kutusu ile bir başlangıç yapmak istiyorum.Bu konu da yardımcı olursanız memnun olurum.İletşim için Tel yazarsanız memnun olurum.
Ben Trabzon Akçaabat kavaklı beldesinde arılarımı (sahile 2km uzakta)kışlatıyorum.